سونوگرافی بارداری دوقلو

سونوگرافی بارداری دوقلو یکی از شیرین‌ ترین و در عین حال حساس‌ترین مراحل پیگیری این نوع بارداری است. وقتی مادر برای نخستین بار در صفحه مانیتور صدای دو قلب کوچک را می‌شنود، دنیایی از شوق و نگرانی در دلش شکل می‌گیرد. این نوع بارداری نسبت به بارداری تک‌قلویی نیازمند توجه بیشتری است و سونوگرافی‌ها نقش کلیدی در پایش سلامت جنین‌ها، بررسی رشد همزمان آن‌ها و تشخیص به‌ موقع مشکلات احتمالی دارند.

انواع سونوگرافی در بارداری دوقلو

سونوگرافی بارداری یکی از ابزارهای اصلی برای بررسی سلامت مادر و جنین ‌ها است. پزشکان از انواع مختلف سونوگرافی برای ارزیابی وضعیت بارداری و نظارت بر رشد و توسعه دوقلوها استفاده می‌کنند. از انواع سونوگرافی در این دوراه به شرح زیر است:

سونوگرافی ترانس‌ ابدومینال

این نوع سونوگرافی برای بررسی کلی وضعیت بارداری و تعداد جنین‌ ها استفاده می‌شود. در بارداری دوقلو، این سونوگرافی در ابتدای بارداری انجام می‌شود تا حضور دو جنین تایید شود. در این روش، یک ژل مخصوص روی شکم مادر مالیده شده و دستگاه سونوگرافی به آرامی روی شکم حرکت می‌کند تا تصاویری از جنین ‌ها گرفته شود.

سونوگرافی ترانس‌ واژینال

این نوع سونوگرافی زمانی انجام می‌شود که سونوگرافی ترانس‌ابدومینال قادر به ارائه اطلاعات دقیق نباشد. در این روش، دستگاه سونوگرافی از طریق واژن وارد می‌شود تا تصاویری دقیق ‌تر از رحم و جنین ‌ها به دست آید. این روش به ‌ویژه در اوایل بارداری  قبل از هفته 6  مفید است.

سونوگرافی سه‌ بعدی

سونوگرافی سه‌ بعدی یکی از جدیدترین انواع سونوگرافی است که به پزشک این امکان را می‌دهد تا تصاویری دقیق و سه ‌بعدی از جنین‌ ها دریافت کند. در بارداری دوقلو، این سونوگرافی برای مشاهده دقیق تر آناتومی جنین‌ ها و وضعیت آنها استفاده می‌شود.

سونوگرافی چهار بعدی

سونوگرافی چهار بعدی نسخه پیشرفته ‌تری از سونوگرافی سه‌بعدی است که علاوه بر تصاویر سه‌بعدی، حرکت جنین ‌ها را به‌طور زنده نمایش می‌دهد. این نوع سونوگرافی در هفته‌های آخر بارداری انجام می‌شود و برای بررسی حرکت جنین‌ها، وضعیت قرارگیری آنها و حتی بررسی رفتار جنین ‌ها در رحم مفید است.

سونوگرافی داپلر

سونوگرافی داپلر برای بررسی جریان خون در رگ ‌های جنین‌ ها و مادر استفاده می‌شود. در بارداری دوقلو، این سونوگرافی به ‌ویژه در مواردی که احتمال مشکلات گردش خون وجود دارد، مانند بارداری دوقلوهای با یک جفت، انجام می‌شود. این روش به تشخیص مشکلاتی مانند کمبود اکسیژن یا عدم جریان خون مناسب در جنین ‌ها کمک می‌کند.

سونوگرافی ناهنجاری‌های جنینی

این سونوگرافی در اواسط بارداری بین هفته‌های 18 تا 22  انجام می‌شود و برای بررسی اختلالات ژنتیکی جنین به کار می‌رود. در بارداری دوقلو، این روش به ‌ویژه برای بررسی وضعیت قلب و اعضای دیگر بدن جنین‌ ها مفید است. 

نحوه تشخیص بارداری دو قلو با سونوگرافی

تشخیص بارداری دوقلو با سونوگرافی در اوایل بارداری انجام می‌شود و به کمک تصاویر سونوگرافی، پزشک قادر است وجود دو جنین را شناسایی کند. در هفته‌های اولیه بارداری بین هفته‌های 6 تا 8 سونوگرافی ترانس‌واژینال یا ترانس‌ابدومینال به وضوح تعداد جنین‌ ها را نمایش می‌دهد.

اگر دو کیسه حاملگی و دو جنین در رحم مشاهده شوند، تشخیص بارداری دوقلو تایید می‌شود. در صورتی که بارداری دوقلو از نوع همسان باشد، سونوگرافی نشان می‌دهد که جنین‌ها از یک تخمک مشترک نشأت گرفته‌اند، در حالی که در بارداری دوقلو غیرهمسان، دو تخمک جداگانه بارور شده‌اند و جنین ‌ها از دو جنسیت مختلف می‌باشند.

چه مواردی در سونوگرافی بارداری دو قلو بررسی می‌شود؟

در سونوگرافی بارداری دوقلو، چندین مورد مهم بررسی می‌شود تا وضعیت سلامت مادر و جنین ‌ها به‌طور دقیق ارزیابی شود. این موارد شامل موارد زیر است.

• اولین و اصلی‌ترین هدف سونوگرافی در بارداری دوقلو، تایید تعداد جنین ‌ها است. پزشک بررسی می‌کند که آیا یک یا دو کیسه حاملگی وجود دارد و جنین ‌ها در رحم چگونه قرار دارند.
• در بارداری دوقلو، پزشک بررسی می‌کند که آیا جنین ‌ها از یک تخمک جداگانه بارور شده‌اند یا از یک تخمک واحد به‌طور جداگانه تقسیم شده‌اند.
• در بارداری دوقلو، جفت‌ها به صورت جداگانه یا مشترک در رحم قرار دارند. سونوگرافی وضعیت جفت‌ها را بررسی می‌کند تا اطمینان حاصل شود که هیچ مشکلی از نظر جفت‌ها وجود ندارد، مثلا جفت مشترک خطراتی مانند سندرم تبادل خون بین جنین‌ ها ایجاد کند.
• سونوگرافی به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت قلب و رشد جنین ‌ها را بررسی کند. ضربان قلب جنین‌ ها باید در محدوده طبیعی باشد و جنین ‌ها باید رشد و تکامل طبیعی را داشته باشند.
• سونوگرافی به پزشک امکان می‌دهد که موقعیت جنین ‌ها را بررسی کند. در بارداری دوقلو، جنین‌ها در موقعیت ‌های مختلفی مانند در کنار هم یا در موقعیت‌ های متفاوت در رحم قرار می‌گیرند.
• میزان مایع آمنیوتیک در رحم نیز در سونوگرافی بررسی می‌شود. این مایع برای حفاظت از جنین‌ ها و رشد طبیعی آنها ضروری است و پزشک به کمک سونوگرافی بررسی می‌کند که مقدار آن در حد طبیعی باشد.
• بررسی اختلالات کروموزومی در اوایل بارداری بین هفته 11 تا 14 انجام می‌شود تا خطر ابتلا به ناهنجاری‌ هایی مانند سندرم داون را بررسی کند. سونوگرافی ضخامت ناحیه پشت گردن جنین ‌ها را اندازه‌گیری می‌کند.
• سونوگرافی همچنین وضعیت رحم و دهانه آن را بررسی می‌کند تا از سلامت ساختارهای مادر اطمینان حاصل شود. در بارداری دوقلو، احتمال خطر زایمان زودرس بیشتر است، بنابراین پزشک وضعیت دهانه رحم را برای شناسایی هرگونه علامت احتمالی از زایمان زودرس مورد بررسی قرار می‌دهد.

تعیین زمان زایمان با سونوگرافی بارداری دو قلو

تعیین زمان زایمان در بارداری دوقلو با سونوگرافی به کمک ارزیابی چندین فاکتور مهم انجام می‌شود. سونوگرافی به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت جنین‌ها، موقعیت آنها در رحم، میزان مایع آمنیوتیک، سلامت جفت و دهانه رحم را بررسی کند. همچنین، ارزیابی رشد جنین‌ها و وزن تقریبی آنها نشانه‌ای از زمان تقریبی زایمان می‌باشد. در بارداری دوقلو، زایمان زودتر از بارداری‌های تک ‌قلو رخ می‌دهد، خصوصا اگر نشانه‌هایی از نقص رشد یا خطر زایمان زودرس وجود داشته باشد. بر اساس این اطلاعات، بهترین متخصص زمان زایمان را با دقت بیشتری پیش‌بینی کرده و برنامه ‌ریزی مناسبی برای مدیریت بارداری دوقلو انجام می‌دهد.

تعداد انجام سونوگرافی در بارداری دو قلو

در بارداری دوقلو، تعداد سونوگرافی‌های انجام شده بیشتر از بارداری تک ‌قلو است تا وضعیت هر دو جنین و سلامت مادر به‌طور دقیق ‌تری مورد بررسی قرار گیرد. در مراحل ابتدایی بارداری، سونوگرافی ‌های مکرر برای تایید وجود دو جنین و بررسی سلامت اولیه آنها انجام می‌شود. پس از آن، بسته به نیاز و شرایط بارداری، هر 4 تا 6 هفته یک سونوگرافی برای نظارت بر رشد جنین‌ ها، وضعیت جفت و مقدار مایع آمنیوتیک انجام می‌شود.

در صورت وجود هرگونه نگرانی پزشکی یا خطرات مرتبط با بارداری دوقلو، تعداد سونوگرافی‌ ها افزایش می‌یابد. به‌ طور کلی، سونوگرافی‌ های مکرر به پزشک کمک می‌کنند تا وضعیت بارداری را به ‌طور دقیق پیگیری کرده و هرگونه مشکل بالقوه را شناسایی کند.

سوالات متداول سونوگرافی بارداری دو قلو

در نهایت…

سونوگرافی در بارداری دوقلو نقش بسیار مهمی در تشخیص به‌موقع نوع دوقلویی، بررسی سلامت جنین‌ها و پیشگیری از عوارض احتمالی دارد. انجام منظم این سونوگرافی‌ها به پزشک کمک می‌کند تا روند رشد جنین‌ها را دقیق‌تر زیر نظر داشته باشد و در صورت نیاز اقدامات لازم را سریع‌تر انجام دهد. بنابراین، سونوگرافی یک ابزار ضروری و قابل اعتماد در مدیریت بارداری‌های چندقلویی به شمار می‌آید.