بارداری پوچ چیست و چه علائمی دارد؟

بارداری پوچ یکی از تجربه‌های تلخ و گیج‌کننده برای بسیاری از خانم‌ها است که در آن، ساک حاملگی تشکیل می‌شود اما جنینی در کار نیست. شاید تصور کنید با دیدن دو خط روی بی‌بی‌چک، ماجرا تمام شده؛ اما بارداری پوچ می‌تواند همه چیز را تغییر دهد. در این مقاله با دلایل، علائم و نحوه تشخیص این نوع بارداری آشنا می‌شوید تا بتوانید آگاهانه‌تر با این وضعیت روبه‌رو شوید و تصمیم‌گیری درستی داشته باشید.

در هفته چندم بارداری پوچ مشخص می‌شود؟

بارداری پوچ بین هفته ۷ تا ۹ بارداری قابل تشخیص است، در این بازه زمانی، سونوگرافی باید بتواند جنین و ضربان قلب آن را نشان دهد. اگر در این هفته‌ها ساک حاملگی بدون جنین دیده شود یا رشد مناسبی نداشته باشد، پزشک احتمال بارداری پوچ را مطرح می‌کند. از همین رو تشخیص زودتر از هفته ۷ کمی دشوار خواهد بود چرا که گاهی فقط تأخیر در رشد جنین وجود داشته و نمی‌توان با اطمینان درباره پوچ بودن بارداری نظر داد.

علائم بارداری پوچ

علائم بارداری پوچ در ابتدا شبیه به یک بارداری طبیعی است، اما با گذشت زمان نشانه‌هایی ظاهر می‌شود که می‌تواند هشداردهنده باشد. از هم‌ترین علائم و نشانه‌های این نوع بارداری به شرح زیر است:

• توقف ناگهانی علائم بارداری (مثل تهوع، حساسیت سینه یا خستگی)
• لکه‌بینی یا خونریزی واژینال
• درد شکم یا گرفتگی‌های شبیه به درد قاعدگی
• عدم رشد رحم متناسب با سن بارداری
• نتیجه سونوگرافی بارداری بدون وجود جنین در ساک حاملگی

حاملگی پوچ و بارداری مولار چه تفاوتی دارد؟

حاملگی پوچ زمانی اتفاق می‌افتد که تخمک بارور شده به دیواره رحم می‌چسبد، اما جنینی در آن رشد نمی‌کند. در این حالت، ساک حاملگی در سونوگرافی دیده می‌شود اما خالی است و هیچ نشانه‌ای از جنین یا ضربان قلب وجود ندارد. علت آن هم اختلالات کروموزومی بوده و سطح هورمون hCG کمتر از حد طبیعی رشد می‌کند.

در مقابل، بارداری مولار نوعی بارداری غیرطبیعی است که در آن به جای جنین، یک توده غیرطبیعی از بافت جفتی به شکل کیست‌هایی شبیه خوشه انگور در رحم تشکیل می‌شود. این وضعیت با سطح بسیار بالای هورمون hCG همراه است و در سونوگرافی تصویری غیرعادی دیده می‌شود. برخلاف حاملگی پوچ، بارداری مولار عوارض جدی‌تری مثل رشد تومور تروفوبلاستیک را به همراه خواهد داشت که لازم است تا حتما توسط متخصص زنان بررسی شود.

حاملگی پوچ چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص حاملگی پوچ با ترکیبی از بررسی علائم بالینی، آزمایش‌های خون و سونوگرافی انجام می‌شود. ابتدا خانم باردار با علائم طبیعی بارداری مثل تأخیر قاعدگی، مثبت شدن تست بارداری و تهوع مواجه خواهد شد، اما به مرور علائمی مانند لکه‌بینی یا خونریزی، کاهش علائم بارداری و درد شکم ظاهر می‌شود.

برای تایید تشخیص، پزشک آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح هورمون بارداری (hCG) می‌گیرد که در حاملگی پوچ معمولاً روند افزایش طبیعی ندارد یا سطح آن کمتر از حد انتظار است.

مهم‌ترین و قطعی‌ترین روش تشخیص، سونوگرافی واژینال است که بین هفته ۷ تا ۹ بارداری انجام می‌شود. در سونوگرافی حاملگی پوچ، ساک حاملگی دیده می‌شود اما جنین یا ضربان قلب جنینی وجود ندارد. در صورت مشاهده این موارد، پزشک تشخیص حاملگی پوچ را می‌دهد و اقدامات درمانی لازم را آغاز می‌کند.

روش‌های درمان بارداری پوچ

درمان بارداری پوچ با هدف تخلیه محتوای رحم و جلوگیری از عوارض بعدی انجام می‌شود. چون در این نوع بارداری، جنینی وجود ندارد و ادامه آن هم ممکن نیست از همین رو باید با روش مناسب پایان یابد از همین رو انتخاب روش درمان به شرایط جسمی، سن بارداری و نظر پزشک بستگی دارد. که از مهم‌ترین ان‌ها به شرح زیر است:

درمان دارویی

در این روش از داروهایی مثل میزوپروستول استفاده می‌شود که باعث انقباض رحم و دفع بافت‌های بارداری می‌شود. این روش برای بارداری‌های پوچ در سنین پایین‌تر توصیه می‌شود. درد شکمی، خونریزی و تهوع از عوارض احتمالی آن هستند. البته توجه داشته باشید که درمان دارویی نیاز به پیگیری دقیق و سونوگرافی بعدی دارد.

کورتاژ (تخلیه رحم با جراحی)

اگر خونریزی شدید باشد یا دارو مؤثر واقع نشود، پزشک کورتاژ را پیشنهاد می‌دهد که در آن بافت‌های داخل رحم به طور کامل خارج می‌شوند. این درمان سریع‌تر از روش دارویی عمل می‌کند و احتمال عفونت را کاهش می‌دهد. توجه داشته باشید که این روش در بیمارستان و با بی‌حسی یا بیهوشی انجام می‌شود.

انتظار و پیگیری طبیعی

در بعضی موارد، پزشک پیشنهاد می‌دهد که بدن خود به‌طور طبیعی بافت‌ها را دفع کند اما این روش نیاز به صبر، پیگیری منظم و سونوگرافی‌های دوره‌ای دارد. معمولاً برای خانم‌هایی پیشنهاد می‌شود که علائم خاصی ندارند و سن بارداری پایین است. اگر تخلیه ناقص باشد، ممکن است به روش‌های دیگر نیاز است.

در نهایت…

بارداری پوچ تجربه‌ای بوده که می‌تواند برای بسیاری از خانم‌ها ناراحت‌کننده و استرس‌زا باشد، اما با تشخیص به موقع و پیگیری صحیح، می‌توان از عوارض جدی جلوگیری کرد. آگاهی از علائم و انجام معاینات منظم به شما کمک می‌کند تا در صورت بروز این وضعیت، سریع‌تر اقدام کنید و سلامت جسمی و روانی خود را حفظ کنید. حمایت پزشکی و روانی نقش مهمی در بهبود این دوره دارد.