سونوگرافی واژینال در پریودی یکی از شیوه‌های دقیق بررسی رحم، تخمدان‌ها و ساختار لگنی است به همین خاطر خونریزی دوره‌ای، مانعی برای انجام این معاینه تصویری نخواهد بود. حتی پزشکان هم برای ارزیابی دردهای لگنی، خونریزی‌های نامنظم یا بررسی چرخه باروری، گاهی در همان روزهای قاعدگی هم از سونوگرافی ترانس‌واژینال استفاده می‌کنند. مهم این است که بدانید هنگام سونوگرافی کمی احساس فشار یا درد طبیعی است اما درد شدید نبوده و تاثیر چندانی در وضوح تصویر نخواهد گذاشت.
آیا سونوگرافی واژینال در دوران پریودی امکان‌پذیر است؟
بله، سونوگرافی واژینال در پریودی هم قابل انجام است. برخی افراد تصور می‌کنند خونریزی قاعدگی مانع دیدن تصویرهای واضح از رحم و سایر اندام‌های لگن می‌شود، اما در بسیاری موارد چنین محدودیتی رخ نخواهد داد. در واقع، امواج صوتی که برای سونوگرافی استفاده می‌شود، از مایعات و بافت‌های رحم عبور می‌کند و وجود خونریزی پریود باعث حذف یا شکست کیفیت تصویر نخواهد شد.
در واقع این سونوگرافی از راه وارد کردن پروب (مبدل اولتراسوند) به درون واژن انجام می‌شود که کاملا کوچک و باریک است. دقت داشته باشید که در دوران قاعدگی اگر از تامپون استفاده کرده‌اید، بهتر است پیش از سونوگرافی آن را دربیاورید.
چه زمانی در سیکل قاعدگی بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال است؟
سونوگرافی واژینال را می‌توان در هر بازه از سیکل قاعدگی انجام داد. البته بهترین زمان، بسته به دلیل اصلی ارجاع بیمار متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال:
بررسی برخی مشکلات رحم یا اندومتر
پس از پایان پریود (مثلا روزهای پنجم تا یازدهم چرخه) مناسب‌تر است، چون لایه درونی رحم طی آن روزها نازک‌تر است و تشخیص برخی موارد مانند پولیپ یا تغییرات دیگر آسان‌تر خواهد بود.
ارزیابی درد لگنی یا خونریزی‌های غیرطبیعی
پزشک شاید بخواهد سونوگرافی را فورا در هر روزی از چرخه انجام دهد تا دلیل درد یا بی‌نظمی‌های قاعدگی مشخص شود.
بررسی روند تخمک‌گذاری در درمان ناباروری
در اواسط سیکل یا مطابق زمان اعلام‌شده توسط بهترین متخصص زنان این سونوگرافی را انجام می‌دهند تا رشد فولیکول‌ها دیده شود. اگر شرایط اورژانسی یا نیاز فوری به تشخیص وجود نداشته باشد، بعضی‌ها ترجیح می‌دهند تا تمام شدن خونریزی صبر کنند.
نحوه انجام سونوگرافی واژینال در زمان پریود
برای انجام سونوگرافی واژینال در پریود، ابتدا لباس‌های پایین‌تنه کنار گذاشته می‌شود و شخص روی تخت دراز می‌کشد و زانوهایش را خم می‌کند. پزشک یک روکش بهداشتی روی پروب می‌کشد و از ژل روان‌کننده استفاده می‌کند تا ورود پروب ساده‌تر شود. سپس پروب با ملایمت وارد واژن می‌گردد در لحظه ورود، احساس فشار خفیف یا کمی درد کنید، ولی اکثر افراد درد شدیدی ندارند.
هنگام قرار گرفتن پروب در داخل واژن، امواج صوتی با فرکانس بالا به ارگان‌های لگن برخورد می‌کنند و بازتاب این امواج، تصویرهای دقیق از رحم، تخمدان‌ها و بخش‌های مربوطه را روی مانیتور نشان می‌دهد. سپس تکنسین یا پزشک، پروب را اندکی در زوایای مختلف می‌چرخاند تا نمایی کامل‌تر از زوایای رحم و تخمدان‌ها به دست آید.
مهم‌ترین هدف انجام سونوگرافی واژینال در پریودی
در دوره قاعدگی سونوگرافی ترانس‌واژینال برای بررسی برخی شرایط به کار برود، مهم‌ترین هدف‌ها در این زمان شامل موارد زیر است:
- اگر خونریزی‌های شدید، نامنظم یا طولانی در زمان پریود رخ بدهد، سونوگرافی واژینال در پریودی می‌تواند به شناسایی دلایل احتمالی مانند فیبروم‌ها، پولیپ رحم یا ضخامت غیر طبیعی آندومتر کمک کند.
- گاهی پزشک برای مطلع شدن از وضعیت درونی رحم، دهانه رحم و فولیکول‌های تخمدانی، انجام سونوگرافی را به اوایل سیکل یا حتی طی پریود توصیه می‌کند تا تشخیص دقیق‌تری صادر شود.
- برخی عفونت‌های لگنی در دوران پریود نشانه‌های بیشتری نشان می‌دهند، سونوگرافی ترانس‌واژینال می‌تواند در شناسایی این عفونت‌ها موثر باشد.
- برخی خانم‌ها در وضعیتی قرار می‌گیرند که پزشک باید هرچه زودتر سلامت بارداری را بررسی کند. حتی اگر خونریزی شبیه قاعدگی داشته باشند سونوگرافی ترانس‌واژینال هشداری از بارداری خارج رحم ارائه می‌کند.
نکاتی که در زمان سونوگرافی واژینال در دوران پریود باید رعایت کرد؟
دقت داشته باشید که برای انجام سونوگرافی واژینال در دوران بارداری رعایت نکات زیر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است:
- پیش از انجام سونوگرافی واژینال در پریودی، حتما هر تامپونی که داخل واژن قرار داده‌اید را بردارید. در غیر این صورت، قرار دادن پروب احتمال دارد سخت شود و تصویربرداری هم کاهش کیفیت پیدا خواهد کرد.
- احساس خجالت یا معذب بودن، مسئله‌ای رایج در زمان خونریزی است. بد نیست پیش از سونوگرافی، پرسش‌های خود را از پزشک یا تکنسین مطرح کنید. اگر درد یا حس ناخوشایندی دارید، با کادر درمان صحبت نمایید تا روشی بهتر برای راحتی شما در نظر بگیرند.
- سعی کنید شلوار یا لباس یکسره نپوشید، پوشیدن لباسی دو تکه یا دامنی که بتوان آن را بالا برد، فرایند آماده‌سازی را ساده‌تر می‌کند.
- در بیشتر موارد، برای سونوگرافی واژینال بهتر است مثانه نیمه‌پر باشد. با این حال، اگر پزشک تشخیص دهد که مثانه خالی برای تصویربرداری دقیق‌تر نیاز است، باید قبل از شروع سونوگرافی دستشویی بروید.
- گرچه وجود مو یا خون، مانع فنی برای سونوگرافی ایجاد نمی‌کند، اما برخی مراجعان ترجیح می‌دهند پیش از مراجعه، دوش بگیرند یا ناحیه بیرونی را تمیز کنند تا آسوده‌تر روی تخت قرار بگیرند.
آیا سونوگرافی واژینال در زمان پریود دردناک است؟
سونوگرافی واژینال به طور کلی روشی بدون درد است یا حداقل درد بسیار خفیفی ایجاد می‌کند. وارد کردن پروب حس فشار داشته باشد اما در اکثر موارد، درد زیادی وجود ندارد. در دوران پریود هم همینطور است. البته هر فرد آستانه تحملی خاص خودش را دارد و ممکن است دریافت‌های متفاوتی داشته باشد. اگر فردی گرفتگی‌های رحمی شدید در دوران قاعدگی احساس می‌کند، ممکن است به دلیل اسپاسم یا دردهای پریود، فشار را کمی بیشتر احساس کند.
در نهایت…
با توجه به تمامی موارد ذکر شده سونوگرافی واژینال در پریودی امکان‌پذیر است و خونریزی قاعدگی مانعی برای تصویربرداری دقیق ایجاد نمی‌کند. این روش برای ارزیابی دردهای لگنی، تشخیص فیبروم، پولیپ، یا ضخامت غیر طبیعی اندومتر، بررسی فولیکول‌های تخمدانی و تشخیص احتمالی بارداری خارج رحم به کار می‌رود. وارد کردن پروب ممکن است کمی فشار یا درد خفیف ایجاد کند، اما بیشتر افراد با مشکل جدی روبه‌رو نمی‌شوند.